İSRAİL’de aylardır geniş iştirakli protestoları tetikleyen yargı ıslahatının birinci kıymetli hususu maddeleşti. Anayasa Mahkemesi üyelerine, “makul” bulmadıkları hükümet kararlarını iptal yetkisi veren hak kısıtlandı. İsrail parlamentosu Knesset’te 30 saat süren tartışmaların akabinde düzenleme, sıfıra karşı 64 oyla geçti. Muhalefet temsilcileri final oylamasını protesto etti.
ADALET BAKANINDAN SAVUNMA
Görüşmeler sırasında düzenlemeye dair muhalefetin 140 farklı itirazının tümü reddedildi. Tenkitlere yanıt veren Adalet Bakanı Yariv Levin, “makullük maddesini” tümden iptal etmediklerini, kullanımını sonlandırdıklarını böylelikle yargıçların hükümet üzerinde tahakküm kurmasını önleyeceklerini savundu. Muhalefet partileri ve protestocular ise düzenleme ile yürütme üzerindeki denetim sisteminin ortadan kalktığını, liberal demokrasinin ziyan gördüğünü söylüyor.
HERZOG’DAN SON İKNA GİRİŞİMİ
Reforma İsrail’in yakın müttefiki Beyaz Saray da karşı çıkarken, geçen hafta ABD’de temaslarda bulunan İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, evvelki gün Netanyahu’yu hastanede ziyaretinde son bir ikna teşebbüsünde bulundu. Fakat evvel sıcak çarpması yüzünden bayılarak hastaneye kaldırılan, birkaç gün sonra da kalp pili operasyonu geçiren Netanhayu geri adım atmadı.
İsrail parlamentosu yakınlarında yargı ıslahatı aleyhine aksiyon yapan kümeye tazyikli suyla müdahale edildi.
AMELİYATTAN 24 SAAT SONRA
Operasyonu üzerinden daha yeni 24 saat geçmişken, dün sabah erkenden meclise giderek çalışmaları şahsen yönetti. Netanyahu maddeleşmenin akabinde televizyonda yaptığı konuşmada düzenlemeyi “ülke vatandaşlarının çoğunluğunun kararı” olarak savundu. İsrail Başbakanı’nın kalp sorunu yıllardır tabipleri tarafından bilinirken, sıhhat sorunu yüzünden bu hafta Türkiye’ye yapacağı ziyareti ertelemek zorunda kalan Netanyahu pazar günü hastane odasından paylaştığı ve epey yorgun göründüğü görüntü bildiride, hafta başında mecliste olacağını açıklamıştı.
PROTESTOCULARA MÜDAHALE
Knesset’te vekiller oy kullandığı sırada dışarıda polis, protestoculara tazyikli su ile müdahale etti. Binlerce kişi ıslahat paketini protesto için meclis önünde saatlerce nöbet tuttu. Ülkenin en büyük personel sendikası da genel grev imasında bulunurken tabipler bugün greve gideceklerini ilan etti. Ortalarında pilotların da olduğu 10 binden fazla yedek asker protesto için ordu vazifelerini reddetme kelamı verdi. İsrail Savunma Bakanı, yargı düzenlemesinin ülke savunmasına ziyan verdiği ihtarında bulundu. Pakette yer alan ve hükümete yargıçların atanmasında daha fazla denetim sağlayan öbür kritik unsurların yasalaşma süreci devam ediyor.
‘REFORM’ NİÇİN REAKSİYON ÇEKİYOR
– İSRAİL dışında İngiltere, Kanada ve Avustralya’da da mevcut olan düzenleme, bir hükümet kararının yasalar nezdinde “makul” olup olmadığının Yüksek Mahkeme yargıçları tarafından denetlenmesini öngörüyor.
– Son olarak bu yıl Netanyahu, yakın çalışma arkadaşı Aryeh Deri’yi bakan olarak atamak istediğinde mahkeme, Deri hakkındaki mahkûmiyet kararlarına işaret ederek “makullük” unsurunu çalıştırmıştı. Ayrıyeten ‘yargı reformu’ diye anılan düzenlemeyle yolsuzluk tezleriyle karşı karşıya olan Netanyahu’nun kendini de garantiye almaya çalıştığı öne sürülüyor.