Kalabalık yerlerde bulunmayı istemeyen yahut otelde konaklamayı tercih etmeyenlerin tatil anlayışındaki değişiklik, son yıllarda günlük mesken kiralama yolunu yaygınlaştırdı. Tatil masrafını azaltmak isteyen tatilcilerin, lüks tesislerdeki her şey dahil sistem yerine günlük kiralık konutları tercih etmeye başlamasıyla günlük kiralanan konut sayısı arttı. Online ticaret platformları ile dünya genelinde hizmet veren tanınan uygulama üzerinden yayılan günlük konut kiralama furyası, Türkiye’de çok sayıda bireye gelir kapısı oldu. Antalya’da turizm hareketliliğinin ağır olduğu ilçelerde meskene nazaran ortalama 1500 ile 10 bin lira ortasında değişen günlük kiralama fiyatları, mesken sahiplerine aylık 100 bin lirayı aşan gelir sağlıyor. Birtakım mesken sahipleri, yaşadığı konutta kullanmadığı odayı 700 liradan başlayan fiyata kiralıyor.
EV SAHİPLERİ İLE TATİLCİLERE CAZİP GELDİ
Ev sahiplerinin yüksek yarar beklentisiyle konutunu günlük kiraya vermesi emlak kesimini olumsuz etkiledi. Kira fiyatlarındaki artışın yanı sıra konut sahibi- kiracı uyuşmazlığı, konut stoku meşakkati meseleleri oluştu. Emlakçıların kiralık mesken arayanlara konut temin etmekte zorlandığı süreçte, ‘ayakçı’ diye tabir edilen yetkisiz bireyler, emlakçılık faaliyetine başladı. ‘Korsan’ emlakçı sayısının süratle artmasıyla ‘ayakçı’ diye tabir edilen kiralama sürecinde mesken sahibi ile kiracıya aracılık eden bireylerin faaliyetleri de çoğaldı. Konut satın alan yabancı sayısının artmasıyla konutunu turizm emelli kiralayan, emlakçılık yahut yatırım danışmanlığı faaliyeti yürüten yabancı sayısı da çoğaldı.
İZİNSİZ KİRALAMA CEZASI 100 BİN LİRA
Emlak kesimindeki sorunların tahlili ile günübirlik kiralanan meskenlerin kontrolü maksadıyla 1 Ocak’tan itibaren konutların turizm hedefli kiralanması için Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan müsaade dokümanı alınması zaruriliği getirildi. Yasa ile ‘Turizm Hedefli Konut Müsaade Belgesi’ bulunan mesken sahipleri konutlarını yerli yahut yabancı şahıslara tek seferde 100 gün yahut 100 günden daha kısa müddetle kiralayabilecek. Müsaade evrakı bulunmaksızın turizm gayeli kiralanan konutları kiraya verenlere, kiralama yapılan her bir konut için 100 bin lira idari para cezası uygulanacak ve müsaade evrakı alarak faaliyette bulunabilmesi için 15 gün mühlet verilecek. Bu müddet sonunda müsaade evrakı alınmaksızın turizm gayeli kiralama faaliyetine devam edenlere 500 bin lira idari para cezası uygulanacak ve müsaade evrakı alarak faaliyette bulunabilmesi için bir defa daha 15 günlük vakit tanınacak.
İZİNSİZ 4’TEN FAZLA KİRAYA VERENE 1 MİLYON CEZA
İzin dokümanı sahibinden kiraladığı turizm emelli konutu, kendi ve hesabına üçüncü bireylere kiraya verenler hakkında her bir mukavele için 100 bin lira idari para cezası uygulanacak. Kendi ismine mesken olarak kullanmak hedefiyle kiraladığı konutu, turizm maksatlı kiraya verenler ile müsaade evrakı olmayan konutların turizm gayeli kiralanmasına aracılık edenler hakkında her bir mukavele için 100 bin lira idari para cezası verilecek. Müsaade dokümanı bulunmaksızın turizm hedefli kiralama faaliyetlerine devam edenler ile her keresinde 100 günden fazla vadeli kira mukavelesi yapmasına karşın birinci kontrat tarihinden itibaren 1 yıl içinde birebir konutu 4 kereden fazla kiraya verenler hakkında 1 milyon lira ceza verilecek.
Yasanın uygulanmaya başlamasıyla Türkiye genelinde ‘Turizm Gayeli Kiralanan Konut Müsaade Evraklı Konut’ sayısı 29 bin 637 oldu. Valilik bünyesinde kolluk kuvvetleri ile bakanlık yetkililerinden oluşturulan takım, müsaade evraksız konutunu günübirlik kiralayanların belirlenmesi için çalışmalarını ağırlaştırdı.
İNTERNETTEKİ İLANLARDAN TESPİT
Antalya’da ise ‘Turizm Gayeli Konut Müsaade Belgesi’ başvurusu yapılan yaklaşık 13 bin konuttan 7 bin 986 müsaade evrakı verildi. Evraklarını alan konut sahipleri konutuna asıp turizm faaliyetlerine başladı. Kolluk kuvvetlerine gelen şikayet ile bakanlığa yapılan ihbarı kıymetlendiren gruplar, online ticaret platformları ile dünya genelinde hizmet veren tanınan uygulamalardaki ilanları da incelemeye başladı. Vilayet Kültür ve Turizm Müdürlüğü çalışanları internet ortamındaki ilanları titizlikle inceleyip, müsaade evraksız günübirlik kiralama yapanların tespiti için çalışma yürütüyor.
EN FAZLA MUĞLA’DA
Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre, turizm emelli kiralanan müsaade evraklı konutların kimi vilayetlerdeki sayısı şöyle:
“İstanbul 2 bin 17, Ankara 163, İzmir 2 bin 16, Muğla 9 bin 11, Trabzon 810, Aydın 653, Balıkesir 1169, Bursa 146, Çanakkale 534, Edirne 1323, Mersin 368, Kocaeli 356, Rize 108, Sakarya 1799, Bartın 137.” (DHA)