Kastamonu’nun Araç ilçesine bağlı Yukarı Güney köyü Kadimi mevkiinde Roma devrine ilişkin olduğu düşünülen kalıntıların olduğu bölge, geçtiğimiz yıllarda sit alanı ilan edildi. Kurtarma hafriyatlarının yapılmadığı bölge, vakitle defineciler tarafından yapılan kaçak hafriyatlar ile tahrip edildi. Mozaiklerin de bulunduğu yerlerin bir kısmının tahrip edildiği bölgedeki kalıntılar gün yüzüne çıkartılmayı bekliyor.
“BÖLGEYLE KİMSE İLGİLENMEMİŞ”
Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesi Öğretim Vazifelisi Hikmet Haberal, definecilerin tahrip ettiği bölgenin müdafaa altına alınması gerektiğini belirterek, “Araç ilçesinde Genç Antik periyoduna, yani Roma periyoduna ilişkin antik kent gördüm. Araç ilçesine bağlı Yukarı Güney köyüne bağlı Kadimi mevkiinde bulunan antik kent yıllar evvel sit alanı olarak ilan edilmiş. Lakin sit alanı ilan edildikten sonra burasıyla kimsenin ilgilenmediğini öğrendim. Lokal halk ile köyün muhtarıyla, vatandaşlarla konuştum. Bu bölgeye kimsenin gelmediğini söylediler, bölgedeki kaçak kazıların önüne geçemediklerinden bahsediyorlar. Daima meseleler yaşadıklarından bahsediyorlar. Kaçak hafriyatlar yapıldığını söylüyorlar. Sahiden ben de bölgeye gittiğimde gördüm, buraları fotoğrafladım. Buraları kameraya da çektik. Bölgede sütunlar, mozaikler, çeşit çeşit odalar var, mezarlar. Yani burada antik periyoda ilişkin bir hayatın olduğunu görüyorsunuz, araştırmaya bile gerek yok. Zira yürürken bile görebiliyorsunuz. Etrafı kaya modülleri ile mozaiklerle dolu. Mozaikler kaçak defineciler tarafından yerinden sökülmüş. Ortalıkta tarihi bir kent duruyor. Tahrip edildiğini görünce ben çok üzüldüm. İnanılmaz figürler, birçok simgeler gördüm. Ne olduğunu anlayabiliyorum ancak ben arkeolog yahut jeolog değilim. Burasının sit alanı ilan edildikten sonra da peşinin bırakılmaması gerekiyordu. Nitekim burada bir antik kent yatıyor. Eminim ki öbür antik kentlerden daha önde, daha eski olduğunu düşünüyorum. Bu bölge Araç ilçesinin Karabük tarafına yanlışsız Soğanlı Çayı’na yakın bir bölgede bulunuyor” dedi.
“TURİZME KAZANDIRILMASI GEREKİYOR”
Bölgenin kurtarma hafriyatları yapılıp, muhafaza altına alınarak turizme kazandırılması gerektiğini belirten Haberal, “İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü başta olmak üzere devletimizin ilgili kurumlarının bu bölge ile ilgilenmesini talep ediyorum. Burası sit alanı ilan edilmiş, ancak kaçıncı sit alanı olarak ilan edilmiş. Bölgenin yine incelenerek muhafaza altına alınmasını ve yapılacak kurtarma kazılarıyla bu bölgenin ülkemize kazandırılmasını talep ediyorum. Burasının değerli bir bedel olduğunu düşünüyorum. Araç’ta Kahintepe diye bir bölgemiz var. Araç Barajı inşaatında ortaya çıktı. Ancak oradaki kurtarma hafriyatları da durmuş vaziyette. Kahintepe’nin daha evvelki araştırmalarında Göbeklitepe’den daha eski olduğunu söylediler. Bu bölgede bir hayatın olduğu ve daha bir ses getireceği düşünülüyordu. Kahintepe’ye gidip baktığımda üzeri örtülmüş, hafriyatlar da durdurulmuş. Buraların hayata geçirilmesi gerekiyor. Buradaki kurtarma hafriyatlarının devam ettirilmesi gerekiyor diye düşünüyorum. Zira hem Kahintepe hem de Yukarı Güney köyünde bulunan bu Kadimi mevkiindeki bulunan antik kentin ortaya çıkartılması çok kolay oluyor. Burası 1 haftada ortaya çıkartılacak bir yer. Yabani otların oluşturduğu bir bölge. Çabucak yakınından Soğanlı Çayı geçiyor. Bu bölgenin turizme kazandırılması gerekiyor. En başta burasının muhafaza altına alınması gerekiyor. Definecilerin, kaçak hafriyat yapanların uğrak yeri haline gelmiş. Burada şöyle de bir sorun var. Muhtarlık ya da köylüler bile bu kaçak hafriyatlar yüzünden problemler yaşıyorlar. Gelen giden insan ile uğraşmaktan onların başı sıkıntıya giriyor” diye konuştu.
“BÜYÜK BİR DEĞER”
Mozaiklerin fotoğraflarını çektiğini ve Bizans ya da Roma periyoduna ilişkin olduğunu öğrendiğini tabir eden Haberal, “Roma devrine ilişkin diğer kentlerde bu şekil kıssalar ön plana çıkartılırken, buralara inanılmaz turistler geliyor. Ama biz de bunları ortaya çıkartabilirsek Kastamonu, Safranbolu ve Karabük ortasında merkezi bir yerde. Burası antik bir kent. Tarihi bir geçmişi bulunan ömrün olduğu bir yer. Bölgede kale var, mezarlar var. Burası İpek Yolu’nun geçtiği bir noktada bulunuyor. Onun için ben turizmciyim, turizm açısından büyük bir bedel olduğu için burasının üzerinde duruyorum” biçiminde konuştu.
